Zgodnie z polskim prawem pełną zdolność do czynności prawnych osiągamy po ukończeniu 18 roku życia. Wtedy też możemy już w pełni korzystać z przysługujących nam praw, także na rynku finansowym, w tym możemy zaciągać kredyty. Większość banków teoretycznie udziela kredytów mieszkaniowych nawet 18 latkom, jednak rzeczywistość pokazuje, że praktyka w tym zakresie bywa różna. Dwie instytucje wprost zastrzegają w swoich procedurach wyższy wiek, a pozostałe banki stosują inne ograniczenia, aby ograniczyć dostępność kredytów dla osób bardzo młodych. W Banku Millennium minimalny wiek kredytobiorcy to 20 lat, a w Raiffeisen Polbank to 21 lat – osoby młodsze otrzymają odmowną decyzję o przyznaniu kredytu. W innych bankach wniosek kredytowy 18 latka zostanie przyjęty, jednak musimy pamiętać, że kredytobiorca jak zawsze będzie poddany ocenie scoringowej. Na czym polega taka ocena i dlaczego osoby bardzo młode wypadają gorzej w tej weryfikacji? Na podstawie poszczególnych cech kredytobiorcy przyznawane są punkty i tworzona jest ocena wiarygodności klienta. Do istotnych cech wpływających na scoring należą między innymi wiek kredytobiorcy, jego wykształcenie, forma zatrudnienia, doświadczenie zawodowe czy historia kredytowa. Z oczywistych względów osoba, która dopiero co ukończyła 18 rok życia nie uzyska zbyt wielu punktów i jej ocena scoringowa może być niewystarczająca do uzyskania kredytu. W praktyce więc banki w ten sposób uniemożliwiają osobom poniżej 21 roku życia uzyskanie kredytu mieszkaniowego.
Znacznie łatwiej mają osoby, które są w wieku 25-35 lat. Ta grupa kredytobiorców charakteryzuje się już względną stabilnością zawodową i rodzinną, co stanowi cechy bardzo pożądane przez banki. Te osoby mogą łatwiej uzyskać kredyt niż osoby dopiero rozpoczynające swoje dorosłe życie.
Maksymalny wiek kredytobiorcy – 65? 70? 80?
Kłopot z uzyskaniem kredytu mogą mieć już osoby po 50 roku życia. Pomimo, iż tacy kredytobiorcy mogą wypadać świetnie w ocenie scoringowej, to kłopotem może być zdolność kredytowa wynikająca z ograniczenia maksymalnego okresu spłaty. Standardem jaki funkcjonuje na rynku jest skrócenie okresu kredytowania, tak aby data spłaty zobowiązania przypadła przed ukończeniem 70 roku życia przez najstarszego z kredytobiorców. Z tego powodu 50 latek uzyska kredyt na maksymalnie 20 lat co ogranicza dostępną kwotę. Ograniczenie okresu spłaty do 70 lat jest najczęściej spotykane w bankach, jednak kilka instytucji stosuje inne rozwiązania. W Alior Banku, PKO BP czy Banku Pocztowym okres spłaty może zostać wydłużony nawet do 80 roku życia kredytobiorcy, często jednak jest to obwarowane koniecznością posiadania polisy ubezpieczenia na życie przez cały okres spłaty. Może być to kosztowne rozwiązanie zważywszy na wysokość składki ubezpieczeniowej dla osób w podeszłym wieku. W tym przypadku miesięczna składka może wynosić nawet kilkaset złotych, co podnosi łączne koszty związane z kredytem.
Na drugim biegunie polityki kredytowej znajdziemy banki, które skracają okres kredytowania do wieku osiągnięcia praw emerytalnych. W ING maksymalny okres spłaty to 60 lat dla kobiet i 65 lat w przypadku mężczyzn. Również mBank i Pekao BH ustalają maksymalny wiek spłaty kredytu do 67 roku życia kredytobiorcy. Warto jednak zwrócić uwagę, że nawet w bankach, które pozwalają spłacać kredyty także na emeryturze inaczej będzie policzona zdolność kredytowa. Banki muszą uwzględnić spadek dochodów po osiągnięciu wieku emerytalnego co ma wymierne skutki w liczeniu maksymalnej dostępnej kwoty.
„Młody” i „stary” kredytobiorca
Często spotykaną sytuacją jest wspólne przystępowanie do kredytu osób dwudziestokilkuletnich wraz z rodzicami, czyli osobami około 50 letnimi. Dzieje się tak w sytuacjach, gdy osoby młodsze nie posiadają samodzielnie zdolności kredytowej i muszą się wspomóc dodatkowymi dochodami rodziców. W takich przypadkach standardem jest, że okres spłaty wyznaczany jest od wieku najstarszej osoby z uwzględnieniem powyższych ograniczeń. Zatem przystąpienie rodziców do kredytu często oznacza przyznanie wyższej kwoty, ale skrócenie okresu kredytowania. W nielicznych przypadkach banki pozwalają na wyznaczenie okresu spłaty od wieku młodszych osób, ale jest to możliwe tylko w sytuacjach, gdy dochody młodszych kredytobiorców są dominujące i znacząco przekraczają dochody rodziców.